A correspondência entre António Ferreira e Sá de Miranda

notas sobre o gênero elegíaco nas letras portuguesas do século XVI

Autores

DOI:

https://doi.org/10.17851/2359-0076.44.72.%25p

Palavras-chave:

Elegia, Lamento, Poética, Classicismo Português

Resumo

Compreendida como um dos principais gêneros da poesia antiga, a elegia foi amplamente lida e imitada pelos poetas dos séculos XV e XVI, adotando procedimentos, temas e estruturas rítmicas de outros gêneros e subgêneros da prosa e da lírica escrita em língua vernacular. Neste trabalho, propomos uma leitura da recepção do gênero elegíaco nas letras portuguesas do século XVI, tomando como objeto de análise as escritas pelos poetas António Ferreira e Sá de Miranda, organizadas em uma correspondência epistolar.  

Referências

ALVES, Hélio. Camões, Corte-Real e o sistema da Epopeia Quinhentista. Coimbra: Centro Interuniversitário de Estudos Camonianos, 2001.

Antonio Miturno. L’arte poética del signor Antonio Miturno: nella quale si contengono i precetti eroici, tragici, comici, satirici e d’ogni altra poesia: con la dottrina de sonetti, canzioni, ed ogni forte... In Napoli, MDCCXXV. Nella Stamperia di Gennario Muzio. 1725

Aristóteles. Poética. Prefácio de Maria Helena da Rocha Pereira. Tradução e notas de Ana Maria Valente. 4ª Ed. Lisboa: Fundação Calouste Gulbenkian, 2011.

Catulo. O Livro de Catulo. Introdução, edição e notas de João Angelo Oliva Neto. São Paulo: EDUSP, 1996.

FELDHERR, Andrew. Non inter nota spulcra: Catullus 101 and Roman Funerary Ritual. In: GAISSER, Julia Haig. Oxford Readings in Classical Studies: Catullus. Oxford: Oxford University Press, 2007.

Francesco Robortello. Paraphrasis in Librum Horatii, qui vulgo De Arte Poetica ad Pisones Inscribitur. Eiusdem Explicationes. De Satyra. De Epigrammata. De Comoedia. De Salibus. De Elegia. Quae omnia addita abauthore fuerunt, ut nihil quod ad poeticam spectaret desiderari posset.... 1548

Francisco de Sá de Miranda. Poesias. Introdução, edição e notas de Marcia Arruda Franco. Coimbra: Angelus Novus, 2011.

FRANCO, Marcia Arruda. A correspondência entre António Ferreira e Sá de Miranda. Texto Poético, 14(24), 2018, pp. 4–27.

Horácio. Arte Poética. Edição, tradução e notas de Guilherme Gontijo Flores. Belo Horizonte: Autêntica Editora, 2020.

HOUGHTON, Luke. Renaissance Latin love elegy. In: THORSEN, Thea. (Ed.) Latin Love Elegy. Cambridge: Cambridge University Press, 2013.

KRETSCHEMER, Marek Thue. The love elegy in medieval Latin Literature (pseudo-Ovidiana and Ovidian imitations). In: THORSEN, Thea (Ed.). The Cambridge Companion to Latin Love Literature. Cambridge: Cambridge University Press, 2013, pp. 271-289.

LE TOUSE, Anna. Francisci Robortelli Vtinensis paraphrasis in libellum Horatii qui vulgo de arte poetica inscribitur: introduction, édition, traduction annotée. 2021. 343f. Tese. (Doutorado em Langues et littératures anciennes). Université Rennes 2, Rennes. 2021.

MARTINS, Paulo. Elegia romana: construção e efeito. São Paulo: Humanitas, 2009.

MONTEIRO, Nuno Gonçalo; SOUSA, Bernardo Vasconcellos e; RAMOS, Rui (Org.). História de Portugal. Lisboa: A Esfera dos Livros, 2009.

MUHANA, Adma Fadul. O gênero epistolar: diálogo per absentiam. Revista Discurso, 31, 2000, pp. 329-346.

MUHANA, Adma Fadul. Trovador, poeta, quem são? Revista da Academia Brasileira de Letras, vol. 86, pp. 119-132, 2016.

Ovidio. Opere di Publio Ovidio Nasone. Vol. 1. A cura di Adriana Della Casa. 2ª. Ristampa. Torino: Unione Tipografico-Editrice Torinese, 1997.

PINOTTI, Paola. L’Elegia Latina. Storia di una forma poetica. Roma: Carocci Editore, 2002.

Plutarco. Vite di Plutarco. Vol. 4. A cura di Domenico Magnino. Torino: UTET, 1996.

RAGUSA, Giuliana. Lira grega: antologia da poesia arcaica. São Paulo: Hedra, 2013.

VASCONCELLOS, Paulo Sérgio de. Persona Poética e autor empírico na poesia amorosa romana. São Paulo: Editora Unifesp, 2016.

Virgílio. Eneida. Introdução e notas de João Angelo Oliva Neto. Tradução de Carlos Alberto Nunes. São Paulo: Editora 34, 2014.

Downloads

Publicado

2025-01-07

Como Citar

A correspondência entre António Ferreira e Sá de Miranda: notas sobre o gênero elegíaco nas letras portuguesas do século XVI. (2025). Revista Do Centro De Estudos Portugueses, 44(72), 273–292. https://doi.org/10.17851/2359-0076.44.72.%p