Sefarditas en Aruba
ao resgate de uma história (XVIII-XIX)
DOI:
https://doi.org/10.35699/1982-3053.2024.52856Palavras-chave:
Antilhas holandesas, Comércio, ImigraçãoResumo
A história dos sefarditas que viveram em Aruba de meados do século XVIII até o último quartel do século XIX é pouco menos que desconhecida. Alguns autores passaram breve e parcialmente por esse grupo. Este artigo é uma primeira tentativa de abordar sua história, apresentando o contexto em que ocorreu a migração de Curaçao, os personagens principais, seu desenvolvimento como comerciantes, as singularidades do grupo e seu progressivo desaparecimento. Conclui-se que Aruba não contava como projeto de vida para esses migrantes, era um lugar para fazer negócios e aumentar capital que posteriormente migraram para o continente latino-americano ou retornaram para Curaçao. A ascendência fora da comunidade contribuiu para a fraqueza e o desaparecimento do grupo.
Downloads
Referências
Fuentes Primarias
Archivo de La Haya (digital)
Hetoud-archief van Curaçao en on der hoorigeeilanden Bonaire en Aruba.
NL-HaNA 1.05.12.01, inventarios N° 294, 331A, 332A, 348, 349, 927, 995, 1063, 1125, 1484A, 1493, 1505, 1508 y 1512.
Inventaris van het archiefven de Tweede West-Indische Compagnie (WIC).
NL-HaNA 1.05.01.02, inventario N° 605.
Curaçao en O. H. eilanden 1828-1845.
NL-HaNA_1.05.12.02, inventarios N° 177, 179 y 808.
Inventaris van hetarchief van het Ministerie van koloniën, 1814-1849.
NL-HaNA, 2.10.01, inventarios N° 3650 y 3740.
Archivo Histórico del Estado Falcón-Universidad Nacional Experimental Francisco de Miranda
Sección Causas Criminales
Sección Instrumentos Públicos
Archivo Nacional de Aruba
Sección Registro Civil
Sección Protocolos Notariales
Archivo Nacional de Curaçao
Koloniaal Personeen
Libros de pasajeros 1822-1825
Sección Protocolos Notariales.
Sección Registro Civil.
Sección Registro de Ciudadanía.
Biblioteca Mongui Maduro, Curaçao
Fondo Congregación Mikvé Israel-Emanuel
Biblioteca Nacional de Aruba (digital)
Colección Hartog.
Departamento Arubiana-Caribiana, Colecciones Nacionales y Especiales
Referencias
ARBELL, Mordechai.The Jewish Nation of the Caribbean: the Spanish-Portuguese Jewish Settlements in the Caribbean and the Guianas. Jerusalem: Gefen Publishing House, 2002.
ARCAYA, Pedro. La guerra de Independencia en Coro y Paraguaná. Caracas: Cromotip, 1974.
BOSCH, Gerardus. Reizen in West Indië, en door eengedeelte van Zuid-en Noord-Amerik. Utrecht: L. E. Bosch, 1836. Disponible en: archive.org/details/BNADIGKOSTBARE0388II. Acceso el 25 feb. 2024.
EMMANUEL, Isaac. Precious Stones of the Jews of Curaçao. Curaçao Jewry 1656-1957.New York: Bloch Publishing Co., 1957.
EMMANUEL, Isaac; EMMANUEL, Suzanne. History of the Jews of the Netherlands Antilles, v. 1 y 2. Cincinnati: American Jewish Archives, 1970.
GONZÁLEZ, Carlos. Documentos para la historia de las Antillas Neerlandesas. Fondo Registro Principal. Coro: Edición UNEFM,.1997.
HAMELBERG, Jacobus. Documenten behoorendebij “De Neerlandersop de West-Indische Eilanden”. Curaçao, Bonaire, Aruba. Amsterdam: J. H. De Bussy, 1901.
HARTOG, Johan. Aruba Past and Present. From de Time of the Indians until Today. Aruba: D. J. de Wit, Oranjestad, 1961.
LÓPEZ, Isaac. Paraguaná siglo XIX. Relaciones y conexiones de una subregión venezolana. Mérida: Edición Biblioteca Guaruguaja, Colección Pliegos del Mar N° 3, 2021.
MANSUR, Jossy. Historia di Aruba. 1499-1824. Miami: Hallmark Press Inc., 1993.
MARTIS, Adi. De geschiedenis van Aruba tot 1816. Van zustereiland tot imperium in imperio. Volendam: Stichting LM Publisher; Editorial Charuba,.2018.
TAYLOR, Frank. Reports on the Island of Aruba (Dutch) West Indies, and its Gold Ores. Londres: Imprenta de H. W. Foster, Bear Alley, 1872.Disponible en: archive.org/details/BNA-DIG-ARUBIANA-1872GOLD/page/n17/mode/2up?q=Capriles. Acceso el 24 feb. 2024.
VAN DEN BOSCH, Johannes. Brieven van den Commissaris-Generaalvoor de (Nederlandsche) West-Indischebezittingen J. van den Bosch aan den Minister voor de Marine en de Kolonien (1827-1829). En: Brijdragen en Mededeelingen van het HistorischGenootschap, (51), 1930, Utrecht: Kemink&Zoon. Disponible en: www.dbnl.org/tekst/_bij005193001_01/_bij005193001_01_0011.php. Acceso el 12 feb. de 2024.
West-Indische Almanak. ´s Gravenhage: De Gebroeders Van Cleef, publicado con la autorización de Su Excelencia el Ministro de Colonias, 1859. Disponible en: www.dbnl.org/arch/_alm009185901_01/pag/_alm009185901_01.pdf. Acceso el 2 feb. 2024.
West-Indische Almanak. ´s Gravenhage: De Gebroeders Van Cleef, publicado con la autorización de Su Excelencia el Ministro de Colonias, 1860. Disponible en: www.dbnl.org/arch/_alm009186001_01/pag/_alm009186001_01.pdf. Acceso el 2 feb. 2024.
West-Indische Almanak. ´s Gravenhage: De Gebroeders Van Cleef, publicado con la autorización de Su Excelencia el Ministro de Colonias, 1861. Disponible en: www.dbnl.org/arch/_alm009186101_01/pag/_alm009186101_01.pdf. Acceso el 2 feb. 2024.
Fuentes hemerográficas
Amigoe di Curacao: weekbladvoor de Curaçao scheeilanden. Disponible en: resolve(kb.nl). Acceso el 30 ene. 2024.
Downloads
Publicado
Edição
Seção
Licença
Copyright (c) 2025 Arquivo Maaravi: Revista Digital de Estudos Judaicos da UFMG

Este trabalho está licenciado sob uma licença Creative Commons Attribution 4.0 International License.
O autor cede os direitos autorais à revista Arquivo Maaravi. Os direitos de licenciamento utilizados pelo periódico estão sob a Licença Creative Commons do tipo atribuição BY: são permitidos o compartilhamento (cópia e distribuição do material em qualquer meio ou formato) e adaptação (remix, transformação e criação de material a partir do conteúdo assim licenciado para quaisquer fins, inclusive comerciais.



