Chaves para a participação de adolescentes em grupos musicais juvenis

o caso de coros na Catalunha e bandas em Valência

Autores

DOI:

https://doi.org/10.35699/2317-6377.2021.29206

Palavras-chave:

Adolescência, Banda Sinfônica, Coro, Benefícios socioemocionais, Participação

Resumo

A prática musical coletiva na adolescência traz inúmeros benefícios acadêmico-musicais e socioemocionais. Em Espanha, existem dois fenómenos musicais associativos que se destacam pela sua qualidade musical e pelo seu vasto leque de educação não formal: as bandas sinfónicas de Valência e os coros da Catalunha. A presente investigação consiste em um estudo exploratório não experimental cujo objetivo principal foi conhecer os motivos pelos quais adolescentes decidem participar desses grupos e os benefícios socioemocionais que percebem. Para isso, foi aplicado um questionário ad hoc a uma amostra de 660 adolescentes. Os resultados obtidos relacionaram a prática musical coletiva com fatores como o prazer estético ou o relacionamento entre amigos. Diferenças estatisticamente significativas foram observadas dependendo do tipo de agrupamento. Os participantes valorizam muito a liderança exercida pelo diretor musical, bem como os benefícios socioemocionais que obtêm.

Biografia do Autor

  • Salvador Oriola-Requena, Universidade de Barcelona, Espanha

    Doutor em Educação e Mestre em Música como arte interdisciplinar. Diploma de Performance pela Indiana University. Licenciatura em interpretação e em Ciências e História da Música. Trabalhou como professor de música em diferentes estágios educacionais (infantil, primário, secundário, escolas de música ...). Atualmente é professor da Faculdade de Educação da Universidade de Barcelona. É autor de numerosos artigos de investigação sobre educação musical em todos os seus aspectos (social, emocional, cognitivo…).

  • Diego Calderón-Garrido, Universidade de Barcelona, Espanha

    Doutor em História da Arte pela Universidade de Barcelona. Mestre em Música como arte interdisciplinar e em Docência Universitária pela mesma Universidade. Licenciatura em Jazz e Música Moderna pelo Conservatório Superior de Navarra. Atualmente é Conferencista-Professor Serra Hunter na Faculdade de Educação da Universidade de Barcelona. Anteriormente, trabalhou na Universidade Internacional de La Rioja, na Universidade Rovira i Virgili e no Conservatório Superior de Música do Liceu. É autor de inúmeros artigos e livros de pesquisa em diversas áreas do conhecimento relacionadas à música.

  • Josep Gustems-Carnicer, Universidade de Barcelona, Espanha

    Doutor em Pedagogia, Superior em música, Professor e graduado em Antropologia Cultural. Ele é professor da Universidade de Didática da Expressão Musical da Universidade de Barcelona. Autor de mais de 100 publicações relacionadas com a educação musical e a música como experiência artística, diretor de várias teses de doutorado dedicadas aos aspectos psicológicos e sociológicos da música e da educação.

Referências

Arnett, Jeffrey Jensen. 2008. Adolescencia y Adultez Emergente. México: Pearson.

Berbel Gómez, Noemy, y Maravillas Díaz Gómez. 2014. “Educación Formal y No Formal. Un Punto de Encuentro En Educación Musical.” Aula Abierta 42 (1): 47–52. doi:10.1016/S0210-2773(14)70008-3.

Berger, Kathleen Stassen. 2007. Psicología Del Desarrollo. Infancia y Adolescencia. Madrid: Médica Pan.

Calderón, Diego. 2014. “La Práctica En Grupo Como Camino Hacia El Bienestar de Los Adolescentes.” En Arte y Bienestar, editado por Josep Gustems, 75–83. Barcelona: Universitat de Barcelona.

Calderón, Diego, Josep Gustems, y Caterina Calderón. 2016. “Projects in Music Education: A Bridge to Well-Being.” Ponte. International Scientific Researches Journal 72 (4): 68–74. doi:10.21506/j.ponte.2016.4.9.

Carbonell, Jaume. 2000. “El Cant Coral.” En Història de La Música Catalana, Valenciana i Balear. Del Romanticisme Al Nacionalisme, Vol. 3, editado por Xosé Aviñoa, 147–186. Barcelona: Edicions 62.

Castillo, Gerardo. 1999. El adolescente y sus retos. La aventura de hacerse mayor. Madrid: Pirámide.

Federació Catalana d’Entitats Corals. 2020. “Portal de La Federació Catalana d’Entitats Corals.” https://www.fcec.cat/.

Federació Societats Musicals de la Comunitat Valenciana. 2020. “Portal de La Federació Societats Musicals de La Comunitat Valenciana.” https://fsmcv.org/.

Feixa, Carles. 2014. De La Generación@ a La #Generación. Barcelona: NED Edició.

Fernández, Nuria, José Antonio Corraliza, y Soledad Ferreras. 2017. “Las Agrupaciones Corales En España: Espacios Para La Convivencia y La Educación Musical.” Revista Internacional de Educación Musical 5: 17–20. doi:10.12967/RIEM-2017-5-p017-029.

Ferrer, Rita, Joan Puiggalí, y Montse Tesouro. 2018. “Choral Singing and the Acquisition of Educational Values.” International Journal of Music Education 36 (3): 334–346. doi:10.1177/0255761417741521.

Gustems, Josep, Diego Calderón, y Salvador Oriola. 2015. “Music and Leadership: The Role of the Conductor.” International Journal of Music and Performing Arts 3 (1): 84–88. doi:10.15640/ijmpa.v3n1a8.

Kokotsaki, Dimitra, y Susan Hallam. 2007. “Higher Education Music Students’ Perceptions of the Benefits of Participative Music Making.” Music Education Research 9 (1): 93–109. doi:10.1080/14613800601127577.

Miranda, Dave. 2013. “The Role of Music in Adolescent Development: Much More than the Same Old Song.” International Journal of Adolescence and Youth 18 (1): 5–22. doi:10.1080/02673843.2011.650182.

North, Adrian C., David J. Hargreaves, y Susan A. O’Neill. 2000. “The Importance of Music to Adolescents.” British Journal of Educational Psychology 70: 255–272. doi:10.1348/000709900158083.

Oriola-Requena, Salvador, Josep Gustems-Carnicer, y Gemma Filella-Guiu. 2018. “Agrupaciones Musicales Juveniles: Modelos Funcionales Para La Motivación Académica de Los Adolescentes.” REIRE. Revista d’Innovació i Recerca En Educació 11 (2): 18–30. doi:10.1344/reire2018.11.220577.

Oriola, Salvador, y Josep Gustems. 2015. “Música Y Adolescencia: Usos, Funciones Y Consideraciones Educativas.” Universitas Tarraconensis. Revista de Ciències de l’Educació 1 (2): 27–44. doi:10.17345/ute.2015.2.660.

Oriola, Salvador, y Josep Gustems. 2016. “El Procés Emocional d’escoltar i Produir Música.” Temps d’Educació 50: 69–85.

Oriola, Salvador, y Josep Gustems. 2019. “La Dirección Musical de Agrupaciones Juveniles : Un Referente de Liderazgo y Competencias Musical Conducting of Youth Ensembles : A Benchmark for Leadership and Social-Emotional La Dirección Musical de Agrupaciones Juveniles : Un Referente de Liderazgo Y.” Revista Internacional de Educación Musical 7: 69–79. doi:10.1177/2307484119878639.

Oriola, Salvador, Josep Gustems, y Edmon Elgström. 2018. “Perfil Profesional de Los Directores de Bandas y Corales Juveniles.” Sonograma, no. 40.

Oriola, Salvador, Josep Gustems, y Gemma Filella. 2018. “Las Bandas y Corales Juveniles Como Recurso Para El Desarrollo Integral de Los Adolescentes.” Revista Electrónica Complutense de Investigación En Educación Musical - RECIEM 15: 153–173. doi:10.5209/reciem.58813.

Oriola, Salvador, Josep Gustems, y Gemma Filella. 2019. “Las Bandas Juveniles de La Comunidad Valenciana: Medio Siglo Promoviendo La Educación Musical No Formal y Desarrollando Competencias Socioemocionales.” ARTSEDUCA. Revista Electrónica de Educación En Las Artes 23: 36–51. doi:10.6035/artseduca.2019.23.2.

Parker, Elizabeth Cassidy. 2020. Adolescents on Music. Oxford: Oxford University Press.

Rawlings, Jared R, y Sarah A Stoddard. 2017. “Peer Connectedness in the Middle School Band Program.” Research Studies in Music Education 39 (1): 121–135. doi:10.1177/1321103X17703575.

Ricoy, María-Carmen, y Jennifer Fernández-Rodríguez. 2016. “Prácticas y Recursos de Ocio En La Adolescencia.” Educatio Siglo XXI 34 (2): 103-124. doi:10.6018/j/263831.

Ros-Morente, Agnès, Salvador Oriola-Requena, Josep Gustems-Carnicer, y Gemma Filella Guiu. 2019. “Beyond Music: Emotional Skills and Its Development in Young Adults in Choirs and Bands.” International Journal of Music Education 37 (4): 536–546. doi:10.1177/0255761419853634.

Sánchez, Ma Trinidad, Pablo Fernández-Berrocal, Juan Montañés, y Jose Miguel Latorre. 2008. “¿Es La Inteligencia Emocional Una Cuestión de Género? Socialización de Las Competencias Emocionales En Hombres y Mujeres y Sus Implicaciones.” Electronic Journal of Research in Educational Psychology 6 (15): 455–474.

Schellenberg, E. Glenn, y Michael W. Weiss. 2013. “Music and Cognitive Abilities.” En The Psychology of Music, editado por Diana Deutsch, 499–550. Amsterdam: Elsevier.

Segura Jerez, Sonia. 2017. “Tecnologías de La Información y La Comunicación En El Aprendizaje Musical.” AV Notas: Revista de Investigación Musical, no. 2: 133–156.

Silvey, Brian A, y Ryan A Fisher. 2015. “Effects of Conducting Plane on Band and Choral Musicians’ Perceptions of Conductor and Ensemble Expressivity.” Journal of Research in Music Education 63 (3): 369–383. doi:10.1177/0022429415597888.

Southgate, Darby E., y Vincent J. Roscigno. 2009. “The Impact of Music on Childhood and Adolescent Achievementn.” Social Science Quarterly 90 (1): 4–21.

Vilanova, Núria, y Iñaki Ortega. 2017. Generación Z: Todo Lo Que Necesitas Saber Sobre Los Jóvenes Que Han Dejado Viejos a Los Millennials. Barcelona: Plataforma.

Publicado

2021-07-07

Edição

Seção

Articles in Portuguese/Spanish

Como Citar

“Chaves Para a participação De Adolescentes Em Grupos Musicais Juvenis: O Caso De Coros Na Catalunha E Bandas Em Valência ”. 2021. Per Musi, nº 41 (julho): 1-15. https://doi.org/10.35699/2317-6377.2021.29206.

Artigos Semelhantes

1-10 de 19

Você também pode iniciar uma pesquisa avançada por similaridade para este artigo.

Artigos mais lidos pelo mesmo(s) autor(es)